Gizli astım, Astım ülkemizde ve dünyada en çok görülen solunum yolu hastalıklarından bir tanesi ve en önemlisidir. Araştırma sonuçlarına göre çocukların yüzde 15'i erişkinlerin yüzde 5'i astım olmaktadır. Türkiye'de ise 5 milyona yakın astım hastası olduğu tahmin edilmektedir. Astımın türlerinden bir tanesine gizli astımdır.
Gizli astım, tipik astım belirtileri göstermeyen ileri ki yıllarda gelişme riski yüksek olan kişilerde görülmektedir.
Egzama ya da saman nezlesi gibi alerjik hastalıkları olanlarda gizli astım ihtimali oldukça yüksektir. Çocukluk dönemlerinde ilaç ve besin alerjisi olanlarda gizli astım olduğu kabul edilir. Günümüzde obez olanlar, astım riskinin yüksek olduğunu gösteren pek çok araştırma mevcuttur. Gizli hastalarda solunum yolları enfeksiyonlarında daha çok görüldüğü gibi daha şiddetli belirtiler ve daha uzun süreli hastalık süreçleri oluşur. Gülmek, şarkı söylemek, ağlamak, kirli havayı teneffüs etmek, soğuk yiyecek yemek, içecekleri içmek, öksürmek ya da gıcıklık hissine yol açabilmektedir.
Gizli astım nasıl teşhis edilebilir?
Alerjik deri testler: Kolun iç tarafını alerjen maddeler damlatılarak özel bir iğne yöntemiyle deri çizilir ve alerjinin içerisinde sızması sağlanır. 20 dakika geçtikten sonra deride kabarmalar ya da kızarıklar değerlendirmeye alınır. Bu belirtiler santimetreden daha büyük reaksiyonlar gösterilirse alerji olduğu ortaya konulur ve alerji oldukları bilinen kişilerde hastalığın oluşma ihtimali yüzde 50'leri bulmaktadır.
Kanda IgE ölçümü: bu ölçüm vücudumuzda alerjen maddeye karşı antikor vermektedir. Kandaki bu değerleri yüksek çıkan kişilere atopik kişi denir. Bunlar astım aday adayıdır. Kordon kanında bu değeri yüksek olan bebeklerde de astım kabul edilmektedir.
Solunum provokasyon testleri: bu testler histamin adlı kimyasal bir madde solunum yoluna giderek artan dozlarda verilmesi ile bronşlarda meydana gelen daralma solunum enfeksiyon testleri yöntemi kullanarak ölçülür. Bu testler yardımıyla solunum yolunu aşırı duyarlı olup olmadığı belirlenir. Histamin dozlarında en düşük sisteminde uzağında bile aşırı bronş daralması meydana geldiği görülür.
Gizli astımın engellenmesi mümkün müdür?
Gizli astım olanlara ve gizli astım şüphesi yüksek olanlara şu tavsiyeler verilir;
- Hava kirliliği bulunan mekanlarda mutlaka uzak durun.
- Sigara ve sigara içen maddeleri kullanmayın ve bu ortamlardan uzak durun.
- Evinizi sürekli havalandırın. Evinizin içerisinde nemin yüzde 50'nin altına düşmesi izin vermeyiz.
- Evde tüylü hayvan beslemeyin.
- E, C, A vitamini gibi antioksidanlar ve Selenyum gibi mineral içeren meyve, sebze ve deniz ürünlerini bol bol tüketin.
- Doktor tavsiyesi olmayan ilaçları kullanmayın.
